Kuş Cenneti Milli Parkı

Genel Profil Bölge Müdürlüğü: 3. Bölge(Çanakkale)
Bulunduğu İl: Balıkesir
Bulunduğu İlçe: Bandırma, Manyas
Kapladığı Alan: 17.058 hektar
İlan Tarihi: 27.07.1959
Noktasal Koordinat: 40°13'55.02''K - 28°02'24.15''D
Yükseklik: 20 m.
Aktiviteler: Doğa fotoğrafçılığı, zengin ve çeşitli kuş toplulukları, tabii bitki toplulukları, kuş gözlem.
Konumu
Marmara Bölgesi’nde, Balıkesir ili sınırları içindedir. 1959 yılında ilan edilmiştir. Orman rejiminde olmadığı için önce Bakanlar Kurulu Kararı ile orman rejimine alınmış, bilahare milli park statüsü verilmiştir. Yüz ölçümü 17.058 hektardır. Anadolu'dan Avrupa'ya geçen kuş göç yolu üzerinde bulunan Kuş Cenneti, pelikan, balıkçıl, kaşıkçı, karabatak, yaban kazı, yaban ördeği ve ötücülerden oluşan binlerce kuşun ağaçlar ve sazlar üzerine yuva yaptığı büyük kuluçka kolonilerini barındırmaktadır. Kuş Cenneti Milli Parkı, Avrupa Konseyi tarafından çok iyi korunan ve kıta ölçeğinde değer taşıyan doğal alanlara verilen Avrupa Diplomasının en üst kategorisi olan A sınıfı Diplomayla 1976 yılında ödüllendirilmiştir.
Alandaki Rekreasyonel Kullanımlar
Eşsiz bir güzelliğe ve çok zengin kuş varlığına sahip Kuş Cenneti Milli Parkı 1976 yılında Avrupa Konseyince en iyi korunan sulak alanlara verilen “A Sınıfı Diploma ” ile ödüllendirilmiş ve 1981—1986-1991-1996 yıllarında Milli Park’ın A Sınıfı Diploması yenilenmiştir.
Kuş Cenneti Milli Parkı, alanın en çok tanınan ve ziyaret edilen bölümüdür. Yoğun ve çeşitli bitki örtüsü ile ve özellikle de yüzlerce kuşu barındıran habitatları pek çok ziyaretçinin ilgisini çekmektedir. Bunun yanı sıra Milli Park içinde bulunan müze ve kuş gözlem kulesi ilgiyi Milli Parkta yoğunlaştıran diğer bir unsurdur. Avrupa Konsey'inin önerisi doğrultusunda kuşlara zarar vermeden uzaktan su kuşu yuvalama alanlarının izlenmesini sağlayan kamera sistemi kurulmuş, kuş gözlem kulesi yenilenmiş ve tahnit müzesi yeniden düzenlenerek Milli Parkın eğitimsel işlevi artırılmıştır.
Kaynak Değerleri
Park alanı; Asya- Avrupa –Afrika kıtaları arasındaki kuş göç yolları üzerinde bulunan ve biyolojik çeşitlilik açısından uluslararası düzeyde öneme sahip olan Milli Park, önemli karakterdeki ekosistemleri bünyesinde barındıran bir cazibe merkezi, doğa cennetidir.
Kuş Cenneti Milli Parkı bünyesinde barındırdığı 266 kuş, 118 bitki ve Kuş Gölündeki 23 balık türü ve çeşitli sürüngen türleri için yaşamsal öneme haizdir. Mevsimlere göre su seviyesi değişmekte olup bol gıdalı (örtrofik) bir Göl’dür. Kuş Cenneti Milli Parkı, gerek kıtalararası coğrafi konumu, gerekse vejetasyonu etkileyen ritmik su hareketlerinin sağladığı avantajlar sayesinde, ekosistem değerleri itibarı ile özel nitelikler taşıyan doğal servetlerimizdendir. Göl ve yakın çevresi 1981 yılında 1. Derece Doğal Sit Alanı Statüsüne kavuşturulmuştur.
Kültürel Değerler
Milattan Önce 8. yüzyıldan itibaren Anadolu’ya yerleşmeye başlayan Lydia’lılar bugünkü Ergili Köyü’nün batısında Kuş Gölü’nün güneydoğu ucunda yer alan Hisartepe’ye, Daskyleon adlı bir yerleşim yeri kurmuşlardır. Daha sonra Anadolu’ya gelen Persler bu devleti yıkmış ve kendilerine bu bölgede bir valilik (satrap) kurmuşlar ve buraya PARADEİSOS (cennet) demişler ve krallarına ait park ve av sahası olarak yıllarca kullanmışlardır.
Ayrıca ünlü Türk gezgini Evliya Çelebi’nin Topkapı Sarayı’nda mevcut SEYAHATNAME adlı eserinde Kuş Gölü ile ilgili bölümler vardır.
Flora
Manyas Gölü ve yakın çevresinde 34 familyaya ait 92 bitki türü tespit edilmiştir. Göllerdeki sucul vejetasyon üç ana zon altında incelenmektedir. Karasal zon vejetasyonu tohumlu ve odunsu bitkilerle karakterize olmaktadır. Zengin bitki örtüsüne sahip olan Kuşcenneti Milli Parkında baskın tür söğüttür. Geçiş zonu köklü su üstü bitkileri ile karakterize olmaktadır. Beşparmak otu, ılgın, hasırotu, kamış, saz ve ayakotu gibi türler bu zonun başlıca temsilcilerini oluşturur.
Sucul zondaki bitki türleri köklü ve köksüz olmakla birlikte su yüzeyinde serbest yüzen sucul bitkiler içerir. Manyas Gölünde bu zona ait yaygın türler aklar ot, hatmi, yaban yasemini, nane, köygöçüren, düğünçiçeği, süsen ve kırkboğumdur.
Fauna
Gölün planktonlar ve dip canlıları bakımından zengin oluşu,gerek çeşitlilik ve gerekse yoğunluk bakımından çok yüksek düzeyde yaban hayatının barınmasına olanak sağlamaktadır.Gölde 266 ü aşkın kuş türü ile 23 balık türünün bulunması bunun en iyi göstergesidir.
Gölde tespit edilen türlerin bazıları sazan, yayın, turna, tatlısu kefali, filise, gümüş, havuz balığı, tatlısu kolyosu, kayabalığı ve kızılkanattır.
Göl ve çevresi sürüngenler ve çift yaşamlılar bakımından oldukça zengindir. Yapılan araştırmalarda göl ve yakın çevresinde 4 tür semender, 6 tür kurbağa, 4 tür yılan, 2 tür kertenkele ve 2 tür kaplumbağa’nın bulunduğu kaydedilmiştir. Milli parkın karakteristik canlı türünü kuşlar teşkil eder. Ördek, kaz, sakarmeke, tepeli batağan, yeşilbaş, elmabaş patka, su tavukları, küçük akbalıkçıl, erguvani balıkçıl, çeltikçi, alacabalıkçıl, gece balıkçılları, saz bülbül ve kamış bülbülleri, ak mukallit, sarı asma, çulha kuşu önemli türlerdendir.
Milli parkın en baskın sukuşu türü karabataklardır. Kuş Gölü’nde gruplar halinde gözlenen ak pelikanlar da göç döneminde bölgenin en önemli konuklarıdır ve çoğunlukla Kuş Cenneti’nin batı kıyılarında dinlenirler.